Ses sağlığını korumanın püf noktaları

Pek çok kişi, yanlış kullanım nedeniyle zaman zaman ses kısıklığı ya da ses kaybıyla karşı karşıya kalıyor. Ses tellerinin hasar görmesine kadar giden bu durumun sonucunda bazı rahatsızlıkların ortaya çıkabileceğini söyleyen Memorial Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Burak Erdamar, “Çok şiddetli bağırma ya da uzun süre fısıltı şeklinde konuşma durumunda ses tellerinde nodül oluşabilir. Uzun süre sigara içmek, sigara dumanı solumak, sürekli endüstriyel dumana maruz kalmak ya da kronik bir alerji sonucu ya da reflü sonucu hastalık oluşabilir” diyor.
Ses sağlığını tehlikeye atan tüm bu hastalıklardan korunmak için, özellikle öğretmen, öğretim görevlisi, ses sanatçısı, santral operatörü veya işi gereği sürekli telefonla konuşmak durumunda kalanların uyması gereken bazı kuralları Dr. Erdamar şöyle sıralıyor:
Su için: Ses tellerinizin iyi bir performans sergileyebilmesi için günde en az iki litre sıvı tüketin. Günde 8 - 10 bardak su, ses telleri için gerekli nemlendirmeyi sağlar.
Bol oksijen alın: Düzgün bir ses için yeterli hava almalısınız. Bunun için çok hızlı konuşmayın ve daha sık nefes alın. Burun yoluyla, derin ve karından nefes almak doğru bir teknik olacaktır.
Egzersiz yapın: Sağlıklı bir ses için sağlıklı bir beden mutlak gerekliliktir. Düzenli fizik egzersizleriyle hem vücut yapısı, hem gelişen iskelet ve kas yapısı nedeniyle solunum işlevini mükelleştirebilirsiniz.
Sigaradan uzak durun: Pek çok hastalığın önde gelen sebebi sigara, sesin de bir numaralı düşmanıdır. Sigara içmeyin. Sigara dudaktan başlayarak bütün ses yollarını kurutur. Ses kısıklığı, seste kabalaşma ve ses kalitesinde bozulmaya sebep olur. Bu etkiler pasif sigara içicilerinde aynen görülür.
Midenize dokunacak yiyecek ve içeceklerden uzak durun: Çok acı, ekşi, aşırı baharatlı yiyecekler tüketmeyin. Portakal, greyfurt gibi turunçgilleri ölçülü tüketin.
Gece atıştırmalarından uzak durun: Yatmadan üç saat önce gıda alımını durdurun. Aksi durumda gece boyunca artmış mide asidi ses tellerinize zarar verecektir.
Sık sık boğaz temizleme hareketinden kaçının: Sıkça boğaz temizlemek ve öksürmek ses tellerine zarar verir. Boğaz temizleme ihtiyacı hissettiğinizde yutkunun veya biraz su için.
Stresten uzak durun: Stres kas gerginliği yaratarak, sesin zorlu kullanımına neden olur. Bu da ses tellerine hasar verir.
Yüksek sesle konuşmaktan kaçının: Bağırmak, çığlık atmak ses tellerinde kanamalara neden olarak ses kalitesinde kalıcı hasarlar yapabilir. Konuşurken aniden yüksek sese çıkmayın.
Gürültülü ortamlardan uzak durun: Gürültülü ortamlarda sesinizi duyurabilmek için bağırarak ya da yüksek sesle konuşmak zorunda kalırsınız. Muhakkak böyle bir ortamlarda bulunmanız gerekiyorsa ve yüksek sesle konuştuysanız, bir süre sesinizi dinlendirin ve derin karın solunumu yapın.
Bilinçsiz ilaç kullanımından kaçının: Soğuk algınlığı ve üst solunum yolu hastalıklarında çok yaygın olarak kullanılan ilaçların içeriğindeki bazı maddeler tükürük salgısını azaltarak boğazı kurutur. Bu ilaçları kullanmak zorundaysanız yanında bol sıvı tüketin.